W najnowszym numerze...

×

Wiadomość

Failed loading XML...

Recenzje

Mając w dłoniach książkę poetycką Hanny Janczak odnoszę wrażenie, jakby okładka wstydziła się własnej zawartości. Ani zbyt wiele nie obiecuje, ani nie sugeruje czytelnikowi, co kryje się w jej środku. Tymczasem druga książka poetki mieszkającej we Wrocławiu jest solidnym walcem językowym. Janczak igra z czytelnikiem, gra mu na nosie, przewraca szklankę wody na stoliku, a nawet wsadza palce w imadło; żeby za chwilę usadowić go na krześle i poczęstować porcją sensorycznych opisów przyrody. Przyrody jako sacrum oraz rzeczywistości zastałej jako profanum.

Czasami, kiedy bardzo bym chciała gdzieś pojechać, ale nie mogę, włączam Mapy Google i wyruszam na wirtualny spacer. Chodzę nieznanymi uliczkami, szukam obcych mi roślin i śmieję się z dziwnie zrobionych zdjęć zabytków. Przy okazji jednej z takich „wycieczek” odkryłam, że da się piechotą przejść przez łączący dwa brzegi Amazonki most. Ale nie o tym chciałam opowiedzieć, a o tym jak znacznie później, pewnej letniej nocy, nagle zorientowałam się, że wylądowałam w Akihabarze, uprzednio odwiedziwszy parę innych miejsc na Wyspach Japońskich. Później doszła do tego jeszcze długa relacja z YouTube, pokazująca życie codzienne w tym samym miejscu – kto by pomyślał, że komuś będzie się chciało filmować swoje spacery po tej skądinąd kultowej dzielnicy Tokio? „Turystyka stacjonarna w rozkwicie!” – pomyślałam i kontynuowałam moją podróż przed ekranem monitora. Z całej wyprawy wyszłam nieco przytłoczona ulicznym hałasem, tłumami i ilością sklepów, ale jeszcze bardziej pewna jednego: muszę kiedyś zobaczyć to wszystko na własne oczy.

Wydawca pierwszej książki Agaty Jabłońskiej, Biuro Literackie, rekomenduje ją następująco: „Poetycki debiut łączący intymność z zaangażowaniem w sprawy społeczne, z centralnym tematem wojny prowadzonej na różnych frontach – zarówno politycznych, jak i prywatnych. Wiersze jak meldunki ze świata wewnętrznego i sygnały ostrzegawcze, gdy konflikty społeczne podsycają intymne lęki, a strach o siebie i dziecko paraliżuje gardło. Instruktaż mówienia «nie» w sytuacjach, kiedy przemocowe władze próbują odebrać głos jednostce”[1]. Te równoważniki zdań w wypowiedzeniach złożonych unieruchamiają akcję, działanie, które w Raport wojenny krakowskiej poetki jest wpisane. Podmiot liryczny wierszy zawartych w tym tomie nie tyle bowiem zdaje relację ze świata pełnego różnego rodzaju konfliktów, ale próbuje w nim znaleźć ruchome miejsce dla siebie.

Sławomir Kuźnicki poprzedza swój najnowszy tom, Kontury, mottem z wiersza Margaret Atwood: „Eating fire / is your ambition: / to swollow the flame down / take it into your mouth / and shoot it forth”. Bardzo odważnie, dynamicznie i obiecująco. Po takim otwarciu oczekiwania czytelnika są spore, chce energii, chce twórczości, chce destrukcji. Wydaje się, że właśnie to dostanie – pierwszy wiersz nosi tytuł Biegnij, więc czytelnik bierze rozbieg. I z całą mocą wpada głową w mur – „dzień jak co dzień / martwy wieczór / w martwym mieście”.

Tomasz Bąk w wierszu Co nam zostało (osiemnaście prezerwatyw) tłumaczy, czym jest wymuszenie. Na użytek tej recenzji Anna Mochalska wyjaśni słowo „utylizacja”, posiłkując się nieodzowną Wikipedią. Jak dowiemy się z wolnej encyklopedii, jest to „wykorzystanie odpadów jako surowców wtórnych”. Równie ważne, jeśli nie ważniejsze,  jest kolejne zdanie objaśniające hasło: „potocznie utylizacja rozumiana jest jako zniszczenie”. Daje nam to raczej dwojakie możliwości interpretacji pojęcia; może nawet antonimiczne. Powtórne życie czy całkowita degradacja? Ponowne włączenie do obiegu czy jednak rozpad? Zaczynamy od postulatu: „zdefragmentować się w nowe”, ale po drodze kolejne elementy wydają się coraz bardziej niemożliwe do odratowania. Taki mamy klimat, takie mamy czasy – „wciąż ciepłe, choć zdechłe”. Czy z nałożonych na nas (przez nas samych?) pęt jeszcze można się wyzwolić, czy zostaje droga do smutnego końca? I czy Utylizacja. Pęta miast udziela jasnej odpowiedzi na którekolwiek z tych pytań?

  1. Co z tym Bukartykiem?
  2. „Tam jest coś więcej, na co język nauki nie pozwala”. „Minimum” Urszuli Zajączkowskiej
  3. Podejmuję przedmiot leżący (książkę), nie zwymyślam, ale rzeknę (Maciej Topolski, „na koniec idą”)
  4. Coraz cieplej
  • Jesteś tutaj:  
  • Start
  • Recenzje