W najnowszym numerze...

×

Ostrzeżenie

JFile::read: Nie można otworzyć pliku: http://spacery.salonliteracki.pl/wydarzenia/feed/.
×

Wiadomość

Failed loading XML...

Świat muzyki poważnej

Jowita Opyd

Jowita Opyd opowiada o muzyce poważnej

 

Jesień to początek sezonów artystycznych w wielu instytucjach kultury. Nie inaczej jest w przypadku teatrów operowych, więc warto już teraz przejrzeć repertuar i zaplanować wyjścia na spektakle. Obok premier sezonu, są jednak dzieła operowe, które od lat cieszą się niesłabnącą popularnością i co roku można się na nie natknąć w co najmniej kilku teatrach w Polsce.

W ostatnich latach coraz większą popularnością cieszy się wykonawstwo historyczne. Widać to także w programie festiwalu Chopin i jego Europa, organizowanego rokrocznie przez Narodowy Instytut Fryderyka Chopina. Do niedawna za muzykę „historyczną” uznawano tę powstałą od średniowiecza do XVIII wieku, jednakże obecnie coraz częściej mówi się o włączeniu w ten obszar także wieku XIX. W tym kontekście trudno nie zadawać pytań o wykonywanie na instrumentach historycznych także muzyki Chopina, która brzmi nań nieco inaczej, głównie z uwagi na różnice w konstrukcji fortepianów. W obliczu takich dyskusji NIFC zorganizował wydarzenie bezprecedensowe w skali światowej: w Warszawie zakończył się właśnie I Międzynarodowy Konkurs Chopinowski na Instrumentach Historycznych.

Kulturę Azji porównać można do mozaiki mieniącej się tysiącem kolorów. Różnorodnie piękna, w oczach Europejczyków niezwykle egzotyczna; nie zawsze rozumiana, tajemnicza i pociągająca zarazem.

W toku edukacji powszechnej, a także artystycznej, niewiele miejsca i czasu poświęca się zagadnieniom związanym z muzyką azjatycką. Biorąc pod uwagę bogactwo kulturowe i tradycje zakorzenione wiele lat wcześniej niż europejskie, zdecydowanie przyznać należy, iż jest to dla nas niewypowiedziana, nieuświadomiona (!) strata.

Podczas tegorocznego Festiwalu Katowice Kultura Natura Dziecięctwo, odbywającego się w siedzibie NOSPR, miało miejsce pierwsze w Polsce wykonanie Requiem Tigrana Mansuriana (ur. 1939) – uznawanego za najwybitniejszego współczesnego kompozytora armeńskiego, spadkobiercę Arama Chaczaturiana. Dzieło powstało w 2011 roku, w hołdzie ofiarom ludobójstwa Ormian, którego Turcja dokonała w latach 1915-1917, a które do dziś w wielu krajach nie jest uznawane za fakt historyczny… Jednakże ta cicha, zapomniana tragedia zostawiła niezatarty ślad w muzyce Mansuriana – niezwykle oszczędnej, a jednocześnie tak bardzo poruszającej.

W programach koncertów na całym świecie od lat niezmiennie pojawiają się sonaty. Od wielu lat, a właściwie od… ponad trzystu. Ale co to właściwie jest?

Sonata narodziła się około początku XVII wieku i jest utworem instrumentalnym, o budowie cyklicznej, czyli składa się z kilku części (pomiędzy którymi artyści nie są nagradzani brawami!). Jej sednem jest kontrastowe zestawienie kolejnych elementów (części bądź tematów – w zależności od epoki i zamysłu twórcy). Śledząc rozwój tego gatunku na przestrzeni kolejnych epok zauważyć można, iż nie zawsze było to regułą, ponieważ w literaturze muzycznej znajdują się utwory nazwane sonatami od jednoczęściowych, przez trzy- i czteroczęściowe (najpopularniejsze), a niekiedy jeszcze bardziej rozbudowane.