Drukuj

W ostatnich latach coraz większą popularnością cieszy się wykonawstwo historyczne. Widać to także w programie festiwalu Chopin i jego Europa, organizowanego rokrocznie przez Narodowy Instytut Fryderyka Chopina. Do niedawna za muzykę „historyczną” uznawano tę powstałą od średniowiecza do XVIII wieku, jednakże obecnie coraz częściej mówi się o włączeniu w ten obszar także wieku XIX. W tym kontekście trudno nie zadawać pytań o wykonywanie na instrumentach historycznych także muzyki Chopina, która brzmi nań nieco inaczej, głównie z uwagi na różnice w konstrukcji fortepianów. W obliczu takich dyskusji NIFC zorganizował wydarzenie bezprecedensowe w skali światowej: w Warszawie zakończył się właśnie I Międzynarodowy Konkurs Chopinowski na Instrumentach Historycznych.

Pojęcie „Konkurs Chopinowski” jest w naszym kraju szeroko znane i jednoznacznie rozumiane. Zasadniczym wyróżnikiem konkursu rozgrywanego na instrumentach historycznych jest jednak odejście od monograficzności Konkursu – ten rozgrywany na instrumentach współczesnych zakłada bowiem wykonywanie kompozycji wyłącznie Chopina, natomiast konkurs historyczny obejmuje, obok twórczości Polaka, także wybrane pozycje autorstwa Jana Sebastiana Bacha oraz polonezy autorstwa polskich kompozytorów tworzących w pierwszej połowie XIX wieku.

Nie organizowano także wcześniejszych eliminacji - uczestnicy zostali zakwalifikowani do Konkursu na drodze weryfikacji złożonych dokumentów (w tym opinii specjalistów) oraz nagrań dokonanych na instrumentach historycznych.

Konkurs przebiegał w trzech etapach. W pierwszym z nich trzydziestu uczestników  (w tym szesnastu Polaków) prezentowało w dowolnej kolejności 5 utworów: Preludium i Fugę wybrane z Das Wohltemperierte Klavier Bacha; jeden z wczesnych polonezów Chopina; poloneza wybranego ze wskazanych pozycji w twórczości Kurpińskiego, Elsnera, Ogińskiego i Szymanowskiej; wybraną etiudę Chopina z op. 10 lub 25 (poza wyłączeniami); jedną z Ballad lub Barkarolę Fis-dur Chopina. Drugi etap Konkursu, do którego zakwalifikowano 15 uczestników, obejmował wykonanie: pełnego cyklu mazurków Chopina wybranego spośród wskazanych opusów; wybranego poloneza oraz wybraną sonatę Chopina. Finał Konkursu to wykonanie (przez sześciu uczestników) z towarzyszeniem Orkiestry XIII wieku jednego z Koncertów Chopina, bądź dwóch z pozostałych utworów jego autorstwa, przeznaczonych na fortepian z towarzyszeniem orkiestry.

Uczestnicy, podczas ćwiczeń i występów konkursowych, mieli do wyboru instrumenty historyczne z kolekcji NIFC: Erard (z 1838 r., 1849 r., 1858 r.), Pleyel (z 1846 r. i 1854 r.) oraz Broadwood (z 1843 r.) oraz inne, sprowadzone przez restauratorów i kolekcjonerów europejskich, a także współczesne repliki fortepianów zabytkowych.

Jury składało się z 10 wybitnych artystów – pianistów, klawesynistów, chopinistów; laureatów nagród w Konkursach Chopinowskich i innych ważnych konkursach muzycznych rozgrywanych na całym świecie; muzyków koncertujących na międzynarodowych scenach, solo, kameralnie oraz z towarzyszeniem najlepszych orkiestr; specjalizujących się i promujących wykonawstwo historyczne; nauczających w akademiach i konserwatoriach muzycznych oraz podczas mistrzowskich kursów muzycznych na wszystkich zamieszkanych kontynentach.

W wyniku przesłuchań konkursowych, wspomniane jury przyznało następujące nagrody główne:

Przyznane nagrody specjalne:

Przyznane nagrody pozaregulaminowe:

I Międzynarodowy Konkurs Chopinowski na Instrumentach Historycznych odbił się szerokim echem w środowiskach muzycznych wielu krajów. Był nowatorską ciekawostką, jednakże organizatorzy zapowiadają kontynuowanie tego wydarzenia w cyklu pięcioletnim. Miejmy nadzieję, iż kolejne edycje Konkursu „historycznego” będą cieszyć się taką samą popularnością (zarówno wśród pianistów, jak i wśród międzynarodowej publiczności), jak „współczesny” Konkurs Chopinowski.

Jowita Opyd

 

Aktualny numer - Strona główna

Powrót do poprzedniej strony


© 2010-2019 Stowarzyszenie Salon Literacki.
Kopiowanie treści zawartych w serwisie wyłącznie za zgodą Redakcji i podaniem źródła pod cytowanym fragmentem, w przypadku portali internetowych - linkiem do serwisu salonliteracki.pl.