słyszenie pod wodą

Słyszenie pod wodą zachodzi na dwa sposoby, poprzez błonę bębenkową uszu, oraz poprzez układ kostny naszego ciała. Błona bębenkowa uszu odbiera jednak znacznie gorzej dźwięki niż w powietrzu, co przypomina słyszenie niedosłyszącego (gorzej o 20-60 dB). Duże różnice zachodzą w słyszeniu dźwięków tonalnych, bo niskie częstotliwości szybko cichną w wodzie, w miarę oddalania się źródła dźwięku. Natomiast dużo lepiej jak w powietrzu słyszymy dźwięki za pomocą układu kostnego. Wystarczy, że zanurzeni jesteśmy po kolana, a nasz organizm, podobnie jak mikrofon, już zbiera dźwięki. Nie jest to możliwe oczywiście w morzu z powodu fal, które generują szum. Łatwość słyszenia „kostnego” wynika z tego, że przewodność dźwięku dla wody i ciała ludzkiego są zbliżone, dlatego straty energii przy przejściu dźwięku z wody do ciała są małe (w przypadku przejścia z powietrza do ciała – bardzo duże).

Pod wodą jest też trudno stwierdzić z jakiego kierunku dociera do nas dźwięk. Dla powietrza, różnica w dotarciu dźwięku do jednego i drugiego ucha, gdy źródło dźwięku znajduje się po naszej lewej lub prawej stronie, wynosi 0,0006 sekundy. Dzięki tej maleńkiej różnicy nasz mózg potrafi określić z jakiej strony nadciąga hałas. W wodzie jednak różnica ta jest tak mała, że mózg nie umie jej odczytać i interpretuje hałas jako pochodzący z góry. Dzieje się tak ze względu na wysoką prędkość dźwięku w wodzie. Jeśli dodać do tego zwiększenie ilości odbieranych bodźców, dzięki temu że zbieramy dźwięki całym układem kostnym, orientacja przestrzenna staje się jeszcze trudniejsza. Mówi się, że dzięki długim treningom, część nurków potrafi wypracować słyszenie i orientację przestrzenną w wodzie, jednak po zaprzestaniu ćwiczeń ta umiejętność zanika.

Kilka lat temu polscy naukowcy, podpatrujący porozumiewanie się fok, skonstruowali prototyp urządzenia, które przyłożone do ust, zamienia głos człowieka pod wodą w drgania wody, możliwe do usłyszenia uchem, przez innego nurka. Pozwoli to pominąć bardziej skomplikowane elektroniczne systemy do przetwarzania i emisji sygnałów pod wodą.

(oprac. na podstawie Wikipedii i informacji prasowych)